Dementie is een vreselijke ziekte. Als je het kan betalen belandt een ouder of grootouder vaak in het beste geval op een speciale afdeling van een woon- en zorgcentrum, waar enkel de gesloten deuren verschillen van de klassieke ouderzorgafdeling.

In Weesp, een stad centraal in Nederland, hebben ze sinds 2009 een speciale wijk geïmplementeerd. Het traditionele verpleeghuis werd omgebouwd tot een soort woonwijk, compleet met straten, pleinen en zelfs een park. Daarnaast kan je er ook terecht in een theater, restaurant en supermarkt. Er zijn 23 woningen met telkens een vast team van verzorgers. Die leven als het ware samen met de senioren. Ze koken samen, doen samen de was en gaan mee met hen op boodschap. Willen ze die alleen doen, dan moeten ze niet rekenen: alles is inbegrepen in de prijs. En wat meer is: het zijn huizen zoals de patiënten ze kennen: geen koele grijze ruimtes, maar sfeervol ingerichte huizen die zelfs doen denken aan de jaren zestig, kwestie van de leefwereld extra vertrouwd te doen aanvoelen.

Intussen zijn er al tien gelijkaardige projecten over het hele land, waarbij je zelfs kan kiezen voor een soort levensstijl, gaande van iets huiselijker tot een meer culturele omgeving. Dat Hogeweyk een soort vertrouwde en veilige maar ook technisch geziene fake omgeving aanbiedt, zorgde ervoor dat ze tijdens de opstart wel eens vergeleken werden met The Truman Show.

De vergrijzing in Nederland en de steeds groter worden wachtlijst zorgt ervoor dat er intussen een vergunning is goedgekeurd voor 28 extra eenpersoonkamers. Hogeweyk kostte indertijd 25 miljoen euro, het merendeel gesubsidieerd door de overheid. De wijk haalt vandaag ook nog steeds inkomsten uit subsidies en giften.

Op nog geen halfuurtje rijden van bovenstaande wordt er in Almere volop gebouwd aan een ReGen Village, een zogeheten eco-village. Dat betekent dat er een heus dorp uit de grond wordt gestampt dat zo duurzaam mogelijk is en een antwoord moet bieden aan de bevolkingsgroei en de stijgende urbanisatie. Meer mensen op een efficiëntere manier doen samenwonen, zorgt ook dat er grond vrij komt voor de natuur en alles niet nodeloos volgebouwd wordt.

Dit pilootproject ligt in handen van James Ehrlich, een technologieprofessor en ondernemer in Silicon Valley die een volledig zelfvoorzienend dorp uit de grond bouwen. Almere dient als pilootproject, maar al snel zouden er gelijkaardige projecten moeten volgen in Europa. Van ons land is voorlopig nog geen sprake.

Het project doet vaag denken aan Biosphere 2, een grote koepel die werd neergeplant in Arizona in de VS om te zien of een artificieel gesloten ecosysteem mogelijk én leefbaar is voor de mens.

Deze ReGen Village, wat verwijst naar regeneratie of herstel van organismen, moet een soort community worden waarbij eigen voedsel geproduceerd wordt en het afval hergebruikt wordt. En dat is niet zomaar een moestuintje opzetten. Er wordt gebruik gemaakt van de nieuwste technologieën, zoals aquaponie. Dat is een systeem dat hydrocultuur en aquacultuur combineert. In mensentaal: met de planten die je kweekt op water en de vissen in het water zorg je voor een soort ecologisch evenwicht. De vissen leveren de nodige voedingsstoffen aan, waardoor de planten groeien terwijl de wortels het water filteren.

Met geothermische (warmte uit de grond) energie, zonne-energie, wind en biomassa wordt er eigen verwarming en elektriciteit voorzien. In principe moeten er geen fossiele brandstoffen ingeschakeld worden. Ehrlich wil het naar eigen zeggen meteen ook de Tesla van de eco-villages maken en doet voor de inrichting en uitbouw beroep op het Deense architectenbureau EFFEKT. De werken zijn afgelopen zomer gestart en zouden zo’n honderd zelfvoorzienende huizen omvatten.

Extra: ondertussen schieten de werken voor Villages Nature, het onwaarschijnlijk imposante park nabij (Disneyland) Parijs ook meer dan op. Lees hier nog eens mijn stukje van vorig jaar.